Vedat Türkali Samsun Lisesi'nden mezun olduktan sonra 1942’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun olmuştur. Mezun olduğu yıl Merih Pirhasan'la evlenmiştir. Maltepe Askeri Lisesi ve Kuleli Askeri Lisesi'nde edebiyat öğretmenliği yapmıştır. Bu görevleri sırasındaki siyasi eylemleri sebebiyle 1951'de tutuklanmış, 9 yıl ceza almış ve 7 yıl sonunda 1958’de koşullu olarak serbest bırakılmıştır. 1958 yılında cezaevinden çıktınca dostlarının yardımıyla Babıali’de, Cumhuriyet Gazetesi’nde musahhihlik yapmaya başlamıştır. Gazetenin prova baskılarını orijinalleriyle karşılaştırıp, hataları bulup düzeltme işlemi yapıyordu. Sonraki yıllarda Rıfat Ilgaz ile beraber Gar Yayınları'nı kurdu. "Hüsamettin Gönenli" ismiyle burada yazılar yazdı. Yılmaz Güney ile tanışmış ve onun cesaretlendirmesiyle 1960 yılında "Dolandırıcılar Şahı" ile senaristliğe başladı. Senaryolarını Vedat Türkali takma adı ile yazdı. Senaristliğine devam ederken 1965'te yönetmenliğe başladı. 1965 yılında başrollerinde Ayhan Işık ve Türkan Şoray’ın yer aldığı "Otobüs Yolcuları" adlı filmin senaryosunu kaleme aldı. Vedat Türkali, asıl ününe 1974 tarihli "Bir Gün Tek Başına" adlı ilk romanıyla ulaştı. Türkali, Bir Gün Tek Başına’da 27 Mayıs Askeri Darbesi öncesindeki Türkiye aydınlarının bunalımlı çıkmazını vurgulamıştır. 1965 yılında yazdığı "Sokakta Kan Vardı" isimli senaryosunun filminin yönetmenliğini üstlendi. 12 Eylül 1980 darbesinden sonra Aydınlar Dilekçesi ve Barış Derneği’nin davalarından yargılandı. 1989 yılından 1999 yılına kadar Londra’da yaşadı ve bu süre içinde "Güven" adlı romanını yazdı. "Bir Gün Tek Başına" ve "Mavi Karanlık" gibi romanları Türk edebiyatının en büyük eserleri arasına girdi. Bunlardan sonra ise "Yeşilçam Dedikleri Türkiye" ve "Tek Kişilik Ölüm" romanlarına imza attı. "Karanlıkta Uyananlar" filmi ile 1965’te Antalya Altın Portakal Film Festivali En İyi Senaryo Ödülü’ne ve TRT Oyun Ödülü (Dallar Yeşil Olmalı),